Бұл мақалада синхронды қарымталағыштың асинхронды режимге түсуден қорғайтын сұлбаның жұмысы келтірілген сонымен қатар жалпы релелік қорғанықа қатысты кейбір ойлар келтірілген.

https://doi.org/10.48081/LWRG5245

2021

Выпуск 4

Предложены два метода измерения емкости фазы кабельной сети с изолированной нейтралью относительно земли и токов однофазного замыкания на землю в сети. Приведены результаты измерения этих величин и дана оценка точности измерений.

https://doi.org/10.48081/IMAR3374

2021

Выпуск 4

Қaзaқcтaн әлeмдe қaлпынa кeлтipiлмeйтiн энepгeтикaлық pecуpcтapдың бaй қopлapы бap eл peтiндe бaйлaныcты. Oл мұнaй, гaз, көмip жәнe oлapғa iлecпe көмipcутeктi кoмпoнeнттep. Oлapдың қopлapы бoйыншa ҚP әлeмнiң aлғaшқы oндығынa кipeдi. Aлaйдa, oлapды пaйдaлaну қopшaғaн opтaны өндipу кeзiндe дe, жaғу кeзiндe дe лacтaйды. Бұл peттe oлap жep қoйнaуынaн тoлығымeн eмec, aл oлapдың жaну өнiмдepi-көмipқышқыл гaзы ("Пapник гaзы") жәнe бacқa дa шығapымдap-aтмocфepa лacтaнуының нeгiзгi эмитeнттepi бoлып тaбылaды. Көpceтiлгeн жaңapтылмaйтын pecуpcтap қopы үлкeнeмeceдi,бipaқәлiдeтaуccылуқaупiндe. Қaзipгi уaқыттa әлeмдe көмipcутeктepдi тұтыну қapқыны oлapдың қopлapын бapлaу қapқынынaн oзып кeлeдi. Қaзaқcтaнның мұнaй мeн гaздың aлынaтын қopы 25-30 жылдaн кeйiн, aл көмip – 100-120 жылдaн кeйiн aяқтaлaды. Coндықтaн oлap тeк қaнa эepгeтикaлық кәдeгe жapaту тұpғыcынaн eмec, бoлaшaқ ұpпaқ үшiн бaй шикiзaт pecуpcтapы peтiндe қызығушылық бiлдipуi тиic. Экcпepимeнтaлды-зepттeу жұмыcы бapыcындa: жeл-энepгeтикaлық қoндыpғының кoнcтpукцияcы жәнe ЖЭҚ жұмыc пpинципi, жeл гeнepaтopлapы, жeл элeктppecуpcтapының жұмыc epeкшeлiктepi, жeл жәнe гидpoэнepгeтикaлық қoндыpғылapдың бipлecкeн энepгия жүйeлepiнiң құpылыcы мен режимдері қарастырылды.

https://doi.org/10.48081/OLSV5265

2021

Выпуск 4

В данной статье постарались показать, что мобильные технологии являются важной частью нашего быта, уже нельзя представить себе, что мы не пользуемся мобильным телефоном или планшетом, и тем более интернетом, эти технологии окружают нас повсюду, они известны маленькому ребенку и пенсионеру. Это расширяет возможности донесения целенаправленной информации о достопримечательностях и услугах широким массам населения, рост прибыли, и снижение расходов. В статье приведены результаты практической реализации мобильного приложения «Travel PVL», которое могло быть полезным для туристов. Данное мобильное приложение разработано для операционных систем Android и iOS и соответственно размещены в GooglePlay и AppStore для окончательного использования пользователями. Разработанное мобильное приложение в виде электронной справочно-информационной базы о туристско-рекреационных ресурсах Павлодарской области, включающую в себя онлайн карту и мобильное приложение степени благоприятности развития туризма и рекреации на территории Павлодарской области, с нанесенными туристскими объектами, навигационной картой сакральных мест. В ходе разработки мобильного приложения сформированы административные панели – базы данных, упрощающие добавление информации в реальном времени в мобильное приложение Объектом исследования является показ процесса разработки программного обеспечения с применением современных языков и технологий программирования. Предметом исследования является технологии проектирования и разработки программного обеспечения, т.е. мобильного приложения.

https://doi.org/10.48081/QQHB5392

2021

Выпуск 4

В данной статье рассматриваются некоторые теоретические и практические аспекты утилизации птичьего помета. Современные птицеводческие комплексы являются производителями не только мяса и яиц птицы, но и отходов, причем в количестве гораздо большем, чем основной продукции. Наибольший удельный вес среди них принадлежит помету. Вопрос переработки птичьего помета является с одной стороны загрязняющим среду отходом, а с другой стороны - сбалансированным с экологической точки зрения углеродным топливом, получаемым из вторичной биомассы. Рассмотрены режимы известных способов утилизации отходов птичьего помета птицеферм анаэробным сбраживанием, в которых от 30 до 50% полученного биогаза расходуется на подогрев биореакторов, а продолжительность переработки помета может длиться до 90 суток. Выполненный анализ способов утилизации отходов птицеферм показывает преимущество технологии термической газификации, позволяющей быстро и экономически эффективно решить вопрос утилизации биомассы, получив в качестве дополнительного продукта золу помета, являющуюся готовым высококонцентрированным калий-фосфатным удобрением. Выявлены неоспоримые преимущества данной технологии перед анаэробным сбраживанием (биопереработкой в метатенках) – компактность, сокращение времени и капитальных затрат (в разы или даже на порядки), отсутствие токсичных отходов как таковых. Ключевые слова: Биомасса, птичьи помет, утилизация биомассы, биоэнергетическая переработка, термическая газификация, анаэробное сбраживание

https://doi.org/10.48081/RHZB7232

2021

Выпуск 4

В статье описаны причины выхода из строя изоляторов высокого напряжения и влияние такого вида повреждений на системы передачи электрической энергии высокого напряжения. Рассмотрены все известные на сегодняшний день методы выявления неисправности изоляторов высокого напряжения. Проведено сравнение методов между собой, выявлены наиболее оптимальные из них. В статье предложены схема и устройство, на которое получен патент на изобретение, позволяющее диагностировать повреждающийся изолятор, находящейся под рабочим напряжением воздушной линии электропередачи (ВЛЭП), за счет измерения тока утечки. Изготовлен опытный образец устройства диагностирования изоляторов высокого напряжения. Проведены эксперименты с изготовленным устройством диагностирования изоляторов высокого напряжения. В ходе экспериментов была доказана работоспособность экспериментального образца и его пригодность к внедрению. Ток утечки, снимаемый с конструкции шунта предложенного устройства диагностирования изоляторов высокого напряжения, преобразуется в цифровой сигнал для обработки, передачи и дальнейшей обработки на диспетчерском пункте подстанции. Предложенные схема и устройство диагностирования изоляторов высокого напряжения позволяют не только вести контроль тока утечки изолятора, но отслеживать величину сопротивления изоляции.

https://doi.org/10.48081/CXLU2622

2021

Выпуск 4

The article considers issues related to the modernization of energy technologies. To increase the efficiency of energy resources, operational reliability, loss reduction and environmental safety, the possibilities of trigeneration using fuel cells, hydrogen technologies and RES components, which is expedient to use for the production of additional electricity, are considered. The possibilities of innovative energy components for their integration into traditional power generation systems are shown, simulation schemes and calculation results are given. Modernization of the technological scheme of the traditional industrial thermal power system (ITPS), such as CHP type, to increase its efficiency to 55-65%. Figure 1 shows the structure of the integrated system, which provides efficiency up to 55 to 65%. In this integrated system, which makes full use of the available RES resources and other components adopted in the scheme in the figure, the increase in efficiency is achieved through two new factors: a more flexible, intelligent control of the flow of electric energy through the introduction of a new digital smart block "Flexible Electricity" and a new additional technological connection from this block to the block "Mobility", which carries out an effective supply of electric energy of all available mobile devices ITPS.

https://doi.org/10.48081/MHHO1100

2021

Выпуск 4

Бұл мақалада қатты электр разрядының әсерінен бұзылу механизмі зерттелген. Біртекті емес ортадағы электрлік жарылысы күшті электр өрістеріндегі материалдардың әрекетін анықтайтын диэлектриктердің электрофизикасындағы іргелі құбылыс болып табылады. Зерттеудің өзектілігі материалдарды ұсақтау, жер үсті шөгінділерінен тазарту және беткі қабаттарды жою, тау-кен және құрылыстарды қайта құру кезінде габаритті емес материалдарды жою, туннельдер салу, бұрғыланған қадаларды өндіру және т.б. үшін электр разрядтық технологияларының келешегімен түсіндіріледі. Теориялық қиындықтар стохастикалық дамып келе жатқан разрядтық каналдар мен жарықтардың аналитикалық сипаттамасының күрделілігіне, сондай-ақ электрлік және механикалық процестерді бірлесіп қарау проблемасына байланысты. Сонымен қатар, ағызу арналары мен жарықтар үш өлшемді құрылымдарды құрайды, олардың пішіні бұзылу процесіне айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Соққы толқынының параметрлеріне байланысты материал құрылымында пайда болатын механикалық кернеулердің әсеріне талдау жасалды. Жұмыстың жаңалығы уақытша диаграммалар мен диаграммалар алынған толқындық бөліну процесіне плазмалық арнаға энергия енгізу мөлшері мен уақытының әсерін бағалау болып табылады. Жылжымалы кавернадағы келесі сипаттамаларды зерттеу нәтижелері келтірілген: радиалды және тангенциалды кернеулер, қатты дененің бетін плазмалық арнадан көтеру, қысу, созылу және ығысу деформациясы, генерациялайтын сыйымдылықтың салыстырмалы энергия ағымының тогы және арнаға енгізу энергиясының қуаты. Жұмыс нәтижелерін электр генераторының параметрлерін анықтау және бұзылатын материалдың түрі мен құрылымын ескере отырып, оның жұмысының оңтайлы режимдерін қалыптастыру үшін пайдалануға болады.

https://doi.org/10.48081/WJYX3628

2021

Выпуск 4

The article contains the results of experiments on the research of aerodynamic parameters in the cylindrical module of the combustion chamber in a gas turbine. The intensity of turbulence and flow velocity are considered in the article as the main factors affecting the efficiency of the formation of the fuel-air mixture and, as a consequence, the efficiency of its subsequent combustion. The air flow is studied under isothermal conditions inside two cylindrical channels of different diameters with swirl blades at the inlet. Turbulence intensity and flow velocity are obtained for various points inside the channel. The graphical format for the result presenting was chosen as the most convenient for understanding. The factors influencing the value of intensity and speed are given on the basis of the analysis of experimental data. The study of the structure of the air flow in the channels gives us the opportunity to determine the fuel injection zones. The article may be of interest to researchers and specialists in the field of power and aerodynamics.

https://doi.org/10.48081/QRFA5104

2021

Выпуск 4

The paper considers issues of increasing efficiency of multilevel power converter based on IGCT and IGBT modules to improve energy performance by compensating reactive power in electric networks. By the example of a local power grid using SEMIS SimulationTool design tool the results of calculations of variants of multilevel converters with IGCT and IGBT are presented. The study of possibilities to increase the efficiency of multilevel power converters (MPE) for reactive power compensation (RPC) in local electrical networks (LES) on the basis of plenipotentiary controlled semiconductor cells is of particular interest, because the efficiency of network operation is insufficient, especially in changing load modes with large electric power losses (PEM). And from these positions, one of the most effective tools are fast controlled (PFC) systems. For this purpose, research has been carried out to obtain the best results. Used in calculations tool and methodology are certified software products and algorithms of ABB-SEMIS Simulation Tool computer design.

https://doi.org/10.48081/JBMZ50037

2021

Выпуск 3