Жұмыс барысында тұрғын үйлердің жылу режимдерінің температурасын бақылау нақтылығын оңтайландыру тақырыбы көтерілді. Зертеу тақырыбының өзектілігі адам өміріне үй-жайларды температуралық режимдерді әсеріне сәйкес бағалау әдістемелік аспектілері одан әрі дамыту үшін практикалық қажеттілігіне байланысты болады. Орталықтандырылған жылумен жабдықтау – бұл жылу энергиясын өндіруге, тасымалдауға және тұтынушылар арасында бөлуге арналған инженерлік құрылымдардың кешенді жиынтығы қарастырылған. Зерттеу әдісі тұрғын үйлердегі температураны оңтайлы автоматтандырылған бақылаудың қолданыстағы шешімдерін талдау болып табылады, оның негізінде тұрғын үйдегі температура режимдерін оңтайлы автоматтандырылған бақылаудың математикалық моделі мен алгоритмін қолдана отырып іске-асырылды. Тұрғын үйлерлдің температуран бақылау мен басқарудың тиімділігі әдістер мен құралдарды оңтайлы таңдауға байланысты болып бабылады, соған орай бақылау құралдарының дәлдігі мен экономикалық көрсеткіштермен сипатталады. Зерттеу нәтижесі тұрғын үй немесе жеке жайлардағы температуралық режимдердің адам өміріне әсері зор екенің көрсетті, және алынған нәтижелерге сәйкес температура режимдерін басқару жүйелерін талдауы келтірілген. Бағдарламалық құралдармен бақылау дәлдігін есептеу көрсетілген. Күрделі техникалық, экологиялық, әлеуметтік-экономикалық және басқа объектілерді олардың өмірлік циклінің кез-келген кезеңінде басқару процесі бірнеше міндетті кезеңдердері зерттелген.

https://doi.org/10.48081/NDRJ1303

2023

Выпуск 4

The search for efficient and sustainable energy storage solutions has led researchers to explore a wide array of materials and technologies. Among these, polymers have emerged as a promising candidate in the development of advanced battery systems. This innovative approach offers several advantages and holds the potential to revolutionize the way we store and utilize energy. While polymers in battery systems hold tremendous promise, challenges remain, including optimizing conductivity and addressing potential issues related to polymer degradation over time. However, ongoing research and development efforts are actively addressing these problems, pushing the limits of what is achievable with polymer-based energy storage technologies. As technology continues to advance and our understanding of polymer materials deepens, we can anticipate a future where polymer-based batteries play a significant role in powering our world with cleaner, safer, and more versatile energy sources. Furthermore, the family of polymers known as polyampholytes, which contain both positive and negative charges in a single macromolecule, has a lot of potential applications in Advanced Battery Technologies. Because of this distinct quality, polyampholytes can display fascinating electrochemical properties, which makes them desirable candidates for use as ionic polymers in batteries. This article delves into the emerging field of polyampholytes and their promising role as ionic polymers in the realm of advanced battery technologies. Herin we will explore their potential contributions to improving battery safety, stability, and overall performance. This study highlights the innovative possibilities that polyampholytes offer in the pursuit of next-generation energy storage solutions.

https://doi.org/10.48081/YBED5026

2023

Выпуск 4

С момента принятия Парижского соглашения в 2015 г. декарбонизация занимает все более значимое место в повестке дня государств, регионов и бизнеса во всем мире. В настоящее время страны находятся на пути отвязки ВВП от выбросов парниковых газов (ПГ) и добиваются значительных успехов в этом процессе. Повышение энергоэффективности зданий, транспортных средств, приборов и оборудования – это простой и малозатратный способ масштабного снижения загрязнения климата, в том числе выбросов углекислого газа (CO2). Фактически, для масштабного снижения выбросов, необходимого для достижения нулевого уровня и борьбы с изменением климата, требуется повсеместная адаптация энергоэффективности. В данной статье рассмотрена Концепция перехода РК к зеленой экономике: цели и анализ текущей ситуации - высокий уровень выбросов в энергетическом секторе ввиду с широким использованием ископаемого топлива, на долю которого в 2017 году приходилось 98,6% от общего объема первичной энергии, тогда как доля альтернативных источников энергии составляла всего 1,4%. Проанализирован вопрос повышения энергоэффективности инфраструктуры туристской отрасли в Республике Казахстан, проблемы, оказывающие влияние на низкую энергоэффективность зданий в стране и пути их решения. Также приведен наглядный пример использования зеленых источников энергии в рамках пилотного проекта зеленых инвестиций в детский оздоровительный центр «ПАРУС», которые позволят снизить расходы на отопление на 50%, снизить расходы на освещение и подогрев воды на 75%, а также уменьшению себестоимости номера на 30-40%.

https://doi.org/10.48081/SYJH8588

2023

Выпуск 4

Ақпараттық технологиялардың адам қызметінің барлық салаларында кеңінен қолданылып, қарқынды дамуына байланысты сапалы және тиімді веб-қосымшалар мен оның мобильді қосымшаларын құруға деген сұраныс артып келеді, адам қызметін жеңілдететін қосымшалар да көптеп әзірленуде. Веб қосымшалар мен мобильді қосымшаларды қолданудың басты артықшылықтарының бірі – интернет ресурстағы ақпаратқа, қажетті материалдарға оңай және жылдам қол жетімділік туғызады. Қазіргі таңда қосымша білім беруге бағытталған курстар өте көп. Онлайн платформалық курстар үйден шықпай-ақ әр түрлі дағдыларға ие болуға мүмкіндік береді. Кең таралымдағы жаппай ашық онлайн курстардың көптеген артықшылықтары бар: бұл студенттерге тәлімгерлермен өзара әрекеттесу мүмкіндігі, дайындық деңгейіне және әр оқушының қажеттіліктеріне байланысты сабақты жеке жоспарлау, мысалы оған қол жетімді уақыт. Бұл зерттеуде, осы заманауи онлайн курстарының платформаларын тәжірибелік шешімдер арқылы моделін құру қарастырылған. Яғни онлайн курстарды әзірлеу технологияларын таңдау, бағдарламалық құралдың моделін UML тілін қолдана отырып, ағылшын тіліне арналған онлайн курс әзірлеу болып табылады. Әзірленетін ағылшын тілін оқытудың онлайн курс платформасы қазақ тілді мазмұндағы компьютерлік нұсқасынан мобильді құрылғыларға бейімделген интерактивті құрал болады. Бұл зерттеудің теориялық пен тәжірибелік тиімділігі ол осы мәселені терең зерттеумен, жасалған бағдарламаларға сараптама жасап және ұсынылған модельге қарап, қолданыста ыңғайлы және тиімді қосымша әзірлеу.

https://doi.org/10.48081/RSLQ6655

2023

Выпуск 4

В работе представлены результаты оценки прочностных свойств многослойных тонкопленочных покрытий на основе соединений Nb2O5-MoN-AlN, полученных методом магнетронного напыления на поверхности стали марки 316 L. Выбор компонент для покрытий обусловлен возможностью повышения устойчивости к внешним воздействиям за счет высоких показателей прочностных характеристик данных покрытий, а также их структурных особенностей. С применением метода рентгенофазового анализа было установлено, что вариация количества слоев и компонент приводит к формированию аморфных покрытий. В качестве методов для определения прочностных характеристик были применены методы индентирования и определения коэффициента сухого трения. В случае нанесения двухкомпонентных многослойных покрытий, установлено, что твердость увеличивается на 10 – 20 %, а в случае трехкомпонентных покрытий увеличение твердости составило более чем 50 %. При испытаниях на износостойкость полученных покрытий было установлено, что нанесение на сталь марки 316 L двух-трехкомпонентных покрытий приводит к увеличению устойчивости к износу стали более чем в 7-10 раз, при этом профиль износа значительно меньше за счет высокой устойчивости покрытий к износу.

https://doi.org/10.48081/LARA2459

2023

Выпуск 4

Республикада мал шаруашылығы саласының әлеуеті жылдан жылға артып келеді. Бұл саланың қалдықтары қоршаған ортаның ластануының әртүрлі түрлерін тудырады. Биогаз өндіру қоршаған ортаға теріс әсерді азайтуға мүмкіндік береді. Бұл мақаланың мақсаты биогаз қондырғысына қызмет көрсету түрлері талқылануда. Биогаз қондырғыларының конструктивті және пайдалану параметрлері олардың сенімділігі мен тиімділігін бағалаудың негізгі критерийі болып табылады. Биогаз қондырғысын пайдалану кезеңінде жаңа көңді жүктеудің тәуліктік дозасы және оны енгізу жиілігі үлкен маңызға ие. Жүктеу дозасы – тұрақсыз болып келеді және шикізат түрінде болады, ашыту температурасына және құрғақ заттардың концентрациясына байланысты толық қарастырылады. Сонымен қатар, биогаз өндірісінің тиімділігін арттыруға бағытталған қарапайым биогаз қондырғысын салу кезінде тәртіпті сақтау ұсынылады және биогаз қондырғыларының жұмысы мен қызмет көрсетуіне тоқталады. Реактор құрылғыға тоқтала келгенде, металдан да, құрылыс материалдарынан да жасалуы мүмкін, мысалы: кірпіш, цемент, тас. Қалай болғанда да, реактор герметикалық және коррозияға төзімді болуы керек. Бірінші кезекте тиеу және түсіру құбырларын монтаждау жүргізілуі және сұлбасы ұсынылған. Биогаз қондырғысын іске қосу жолдары.

https://doi.org/10.48081/UWOI2794

2023

Выпуск 4

В мощных печах руднотермического производства величина тока в короткой сети достигает величины 35-150кА. Поэтому в них вторичная обмотка печного трансформатора выполняется в виде изолированных друг от друга расщеплений, а шинный пакет короткой сети изготавливается из такого же числа пар трубошин. Все они присоединяются к печному трансформатору и электродам печи с помощью компенсаторов и гибких связей. При этом трубошины в шинном пакете размещаются бифилярно в шахматном порядке с воздушными промежутками 20-40мм. Поэтому основными электрическими повреждениями короткой сети являются дуговые замыкания (ДЗ) между трубошинами и разрывы в их цепях. Для защиты от ДЗ все трубошины защищаются при помощи изоляции токоведущих частей, которая в процессе эксплуатации печи разрушается под влиянием окружающей среды, и возникают условия для возникновения ДЗ, которое, способно разрушить шинный пакет. Разрывы являются следствием многочисленных перемещений элементов короткой сети под действием температуры и перемещения электродов в процессе эксплуатации. После возникновения такого разрыва ток в поврежденной паре трубошин становится равным нулю. Это приводит к увеличению тока в неповрежденных парах трубошин, их перегреву и резкому сокращению службы. Однако диагностика этого вида повреждений, как правило, осуществляется по косвенным признакам. Этих недостатков лишена предложенная простая и дешевая токовая защита на двух магнитных трансформаторах тока (МТТ), которые следует размещать вне шинного пакета короткой сети.

https://doi.org/10.48081/OMUQ1901

2023

Выпуск 4

Бұл ғылыми жұмысты кедергіге орнықты кодтарды зерттеуге бағытталған [1] жұмыстың жалғасы ретінде қарастыруға болады. Ұялы желілерде деректер мен дауысты жіберу үшін 3G, 4G мен 5G технологиялары мен сәйкесінше стандарттары қолданылады. Бұл стандарттарда арна кодтары ретінде LDPC және турбо-кодтары пайдаланылды. Бұл ұсынылған мақалада деректерді жіберу кезінде қателерді анықтау және түзету үшін қолданылатын блоктық кодтардың ең маңызды түрі Хэмминг, Рид-Соломон және LDPC кодтары зерттелді. MatLab ортасында әрбір кодтың Simulink-моделі тұрғызылды. Кодтың әрбір түрінің жұмыс істеуінің негізгі қағидалары, олардың қателерді табу қабілеті мен тәжірибелік қолдану салалары қарастырылды. Кодтардың параметрлері мен сипаттамаларын талдау олардың әр түрлі жағдайларда қателерді анықтау және түзету мүмкіндіктерін ескере отырып, жүргізілді. Зерттеу нәтижелері Хэмминг кодтары іске асырылуы оңай, болмашы қателерді анықтауда тиімді екенін растады. Рид-Соломон кодтары көп қателерді түзету мүмкіндігін көрсеткенімен, LDPC кодтары әр түрлі жағдайларда тамаша өнімділікті берді. Әдеби шолу мен нәтижелерді талқылау кедергіге орнықты кодтардың белгілі бір түрін таңдау сенімділік талаптарына, деректер сипаттамаларына және қолда бар ресурстарға байланысты екенін көрсетті.

https://doi.org/10.48081/QWNM1398

2023

Выпуск 4

В данной статье рассмотрен потенциометрический измеритель уровня электропроводной жидкости. Рассмотрен принцип действия, определены сильные и слабые стороны потенциометрического метода измерения уровня. Для анализа погрешности измерения измерителя разработана модель работы потенциометрического датчика в среде электропроводной жидкости с использованием численного моделирования методом конечных элементов (МКЭ) в декартовых координатах. Показано, что погрешность измерения уровня в потенциометрическом уровнемере имеет недопустимую величину и зависит от уровня жидкости и от расположения измерителя уровня. Для устранения недостатков конструкции предложены конструктивные улучшения в виде дополнительных заземленных стержней, которые уменьшили зависимость от расстояния до вертикальной стенки и шунтирования зонда электропроводной жидкостью, и изоляционной пластины, которая уменьшила зависимость от расстояния от зонда до дна резервуара. Данные улучшения позволили избавиться от факторов, вносящих погрешность в результат измерения, и в результате повысили точность измерения уровня жидкости. На основе разработанного метода моделирования электрического поля в электролите в декартовых координатах проведено сравнительное моделирование до улучшения и после улучшения конструкции. Сравнительное моделирование показало, что точность измерения значительно улучшилась. Результаты сравнительного моделирования приведены на графиках.

https://doi.org/10.48081/YYOH8649

2023

Выпуск 4

«Жасыл ақылды қоғамға» арналған заттар интернеті мен машиналық оқытуға негізделген тұрмыстық қалдықтарды басқару жүйесі ең заманауи IOT технологиясын қолдана отырып, қоғамның әрбір пәтеріндегі қалдықтарды басқаруды тиімдірек етуге бағытталған. Бұл мақалада қалдықтарды тиімді пайдалану және нақты қалдықтарды тиімді азайту үшін қалдықтарды ақылға қонымды түрде жинау және ыдырату талқыланады. Бұл мақала қалдықтарды екі деңгейде бөлуге бағытталған: сегрегацияның бірінші деңгейі қоғамның жеке үйінде, ал сегрегацияның екінші деңгейі жалпы қоғамда. KNN сияқты машиналық оқыту технологиясы био және биологиялық ыдырамайтын қалдықтардың деңгейі, улы газ концентрациясы сияқты үш сенсорлық мәндердің әртүрлі комбинациялары үшін ескерту хабарламасын жасау үшін қолданылады. Бұл зерттеудің жалпы әсері ластаушы заттардың шығарындыларын азайту, ресурстарды сақтау, бөлу және технологияны пайдалану арқылы энергияны қайта пайдалану арқылы «жасыл» технологияларды ілгерілету болып табылады. Бұл мақалада тұрмыстық қалдықтарды бөлуге және машиналық оқыту мен интернет заттары технологиясына негізделген биокомпост жасау үшін қалдықтарды қайта пайдалануға арналған ақылды қоқыс жәшігі ұсынылады. Мақаланың негізгі үлесі сенсор мәндерінен алынған үш параметрдің тіркесімі негізінде қабылданған шешім негізінде тиісті әкімшілікке ескерту хабарламаларын жіберу болып табылады. Бірінші параметр қоқыс жәшігіндегі биологиялық ыдырайтын қалдықтардың деңгейіне, екінші параметр қоқыс жәшігіндегі биологиялық ыдырамайтын қалдықтарға, ал үшінші параметр улы газдардың концентрациясына байланысты.

https://doi.org/10.48081/TCBF9529

2023

Выпуск 4