Кәдімгі сарысояу (Xanthium strumarium L.) шөбінің эктрактісін алу процессін автоматтандыру
Аннотация
Бұл мақалада оқу-зертханалық «MPS PA Compact-Workstation» стендте жүзеге асырылған экстрактордағы экстракция процесін PID-реттегіш орнату арқылы автоматтандыру ұсынылған. Кәдімгі сарысояу шөбінен экстракт алуда экстрагенттің деңгейін тиімді реттеу үшін Р, РI, РID-реттегіштердің айырмашылықтар мен артықшылықтары график арқылы көрсетілген. PID-реттегішті орнату үшін келесі коэффициенттер есептеліп анықталынды: пропорционалдық (P), интегралдық (I) және дифференциалдық (D).
Жалпы зерттеулер нәтижесі бойынша кәдімгі сарысояу шөбінен экстракт алу – денеге жақсы сіңірілетін йодтың жоғары концентрациясын қамтамасыз етеді. Кәдімгі сарысояу шөбінен экстракт алудағы негізігі технологиялық процесі экстракция болып табылады.
Экстракциялау – бұл экстрагенттің шикізат қабатынан үздіксіз өту және экстрактті жинау процесі. Концентрлі сығынды кәдімгі сарысояу шөбінен таза экстрагент ағымымен ығыстырылап шығарылады. Сондықтан экстрагенттің жіберілу жылдамдығына тең болу керек, әдетте кран сағатына экстрактор көлемінің 1/24 бөлігіне тең экстракт ағатындай етіп экстрагенттің деңгей параметрін реттеу арқылы экстракция процессін автоматтандырылады. Экстракция процесін жылдамдату және келешекте болатын қателіктерді алдын алу үшін экстрактор аппаратын автоматтандыру қажет.
Экстракция процессін автоматтандыру Шымкент қаласындағы «Химфарм» АҚ-да орналасқан оқу орталығындағы FESTO фирмасының оқу-зертханалық «MPS PA Compact-Workstation» стендпен зерттеу жұмыстары жасалынды. Экстракция процесін басқару міндеті – экстрагенттің деңгейін реттеу арқылы материалдық балансты сақтау және экстрактивті заттардың толық компоненті бар экстракт алу.
Автор
С. Б. Өмірзақ
М. О. Зиябек
К. Е. Арыстанбаев
Ж. К. Шимирова
DOI
https://doi.org/10.48081/OTZK1402
Ключевые слова
Кәдімгі сарысояу
экстрагент
экстракция
деңгей датчигі
PID-реттегіш
MPS PA Compact-Workstation
Год
2024
Номер
Выпуск 3