Энергетикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету және қолдау мемлекеттің стратегиялық міндеті. Энергетика саласы ел экономикасының тұрақты және орнықты дамуын қамтамасыз ететін басты салаларының бірі болып табылады. Республиканың және өңірлерідің электр энергетикалық қауіпсіздік жағдайының тұрақты мониторингі осы энергетикалық қауіпсіздік блогының жағдайына сапалы талдау жүргізуге мүмкіндік береді. Электр энергетикалық қауіпсіздік жағдайы салыстырмалы талдауы энергетикалық қауіпсіздік жағдайын бағалау өлшемшарттарының шекті мәндерін пайдалана отырып, индикативтік талдау әдісін қолдануымен жүргізілді. Талдау кезінде ҚР Ұлттық экономика министрлігі статистика комитетінің 2006 және 2018 жылдардағы ресми статистикалық деректері пайдаланылды. Зерттеу нәтижесінде Қазақстанның тек қана үш облысында электр энергиясымен қамтамасыз ету блогы бойынша және жалпы ҚР- да энергетикалық қауіпсіздіктің қалыпты деңгейі бар екендігі анықталды. Осы жылдар мерзімінде Қызылорда және Солтүстік Қазақстан облыстарындағы көрсеткіштер қалыпқа келтірілді. Бірақ та, энергетикалық қауіпсіздікті электр энергиясымен қамтамасыз ету блогының критерийлері келесі облыстарда нашарлады: Алматы, Шығыс Қазақстан, Қарағанды. Оңтүстік өңірдегі электр энергетикалық қауіпсіздіктің дағдарысты жағдайы өзгерген жоқ. Елдегі ЖІӨ-нің энергия сыйымдылығы орташа әлемдік көрсеткішпен салыстырғанда жоғарырақ. Энергетикалық қауіпсіздікті арттырудың неғұрлым экономикалық тиімді тәсілі энергия үнемдеуші ұйымдастырушылық және техникалық- экономикалық іс-шараларды кеңінен енгізу болып табылады.

https://doi.org/10.48081/WLWR8813

2020

Выпуск 3

В статье исследованы проблемы разработки математических моделей взаимосвязанных объектов технологической системы при дефиците, нечеткости исходной информации и предложен подход к их решению. Для решения проблемы неопределенности и нехватки исходной информации для разработки математических моделей технологических объектов предложена методика построения систему математических моделей объектов с использованием нечеткой информации, а также доступных теоретических и статистических данных. Суть предлагаемой методики разработки математических моделей взаимосвязанных технологических агрегатов установки ЛГ заключается в применении методов системного анализа и теорий нечетких множеств, позволяющие использовать нечеткой информации и других доступных данных. Методика позволяет для каждого объекта определить наиболее подходящего типа модели для него и создать пакета моделей путем объединения разработанных моделей агрегатов в единую систему. Соответственно полученный пакет моделей может системно моделировать работу технологической установки и определить оптимальный режим работы. Работа выполнена в рамках проекта грантового финансирования МОН РК «Интеллектуализированная система поддержки принятия решений для управления режимами работы установки каталитического риформинга» ИРН AP08855680.

https://doi.org/10.48081/YYQF6740

2020

Выпуск 3