На современном розничном рынке электроэнергии у региональной электросетевой компании формируются «выпадающие доходы». Это связано с практикой регулирования ее деятельности. Выпадающие доходы обостряют проблему дефицита инвестиций в сети и приводят к повышению конечной цены электроэнергии. Описан процесс формирования выпадающих доходов, представлен метод их расчета, дающий более точные результаты, чем другие методы; оценена эластичность выпадающих доходов по наиболее значимым факторам; обсуждаются способы решения проблемы выпадающих доходов.

https://doi.org/10.48081/ZQRK1934

2021

Выпуск 2

В настоящей статье авторы рассматривают вопросы использования для устройств релейной защиты электроустановок от коротких замыканий различных магнитоуправляемых преобразователей без применения традиционных металлоемких трансформаторов тока с ферромагнитными сердечниками. Надо сказать, что исследования в этой области были начаты еще во второй половине прошлого столетия по рекомендации международного комитета по большим энергетическим системам СИГРЭ, которые остаются актуальными и по сегодняшний день. Как известно, сейчас широко внедряются и используются устройства релейной зашиты, выполненные на микропроцессорах, надежность которых не выше, чем у электромеханических или полупроводниковых, а стоимость в десятки, а то и сотни раз выше. Одним из перспективных путей построения устройств релейной защиты без трансформаторов тока с ферромагнитными сердечниками является использование магнитных трансформаторов тока, катушек Роговского, магниторезисторов, магнитодиодов, датчиков Холла, герконов, имеющих каждый по отдельности и в целом свои преимущества в сравнении с защитами выполненных с использованием вышеназванных трансформаторов тока. Рассмотренные токовые защиты с применением данных преобразователей тока, предлагают новый подход в выполнении релейной защиты различных электроустановок.

https:/doi.org/10.48081/TQGM5106

2021

Выпуск 2

В работе проведен анализ существующих методик расчета конденсатора паровой турбины. Каждые методики имеют свои преимущества и недостатки. Так не по всем методикам можно провести расчет раздельного влияния загрязнений трубок и присосов воздуха. Проведен тепловой расчет конденсатора КГ2-6200 по методикам ВТИ, КТЗ, УГТУ-УПИ, ИТО (США). По результатам теплового расчета конденсатора получено, что методики ИТО (США) и ВТИ при сопоставлении со справочными данными имеют наименьшие погрешности. В методиках КТЗ и УГТУ-УПИ при изменении одного из параметров процесса нужно все время уточнять значения теплофизических свойств воды и конденсатной пленки в зависимости от температуры. Рекомендовано использовать методики КТЗ, УГТУ-УПИ при разработке математической модели с использованием способов интенсификации теплопередачи. Создана модель для диагностики конденсатора, учитывающая влияние присосов воздуха и загрязнений на величину давления пара в конденсаторе. Расчет проведен для конденсатора КГ2-6200 и эжектора ЭПО-3-200, установленных на АлЭС ТЭЦ-2. Математическую модель конденсатора можно использовать как на производстве, так и в процессе подготовки специалистов-теплоэнергетиков при выполнении виртуальных лабораторных работ.

https://doi.org/10.48081/UOHV2676

2021

Выпуск 2

На фоне экономического и экологического оптимального управления электроэнергетическими системами важную роль играют точные прогнозы потребления. Для того чтобы сделать максимально точные прогнозы, необходимо разработать и исследовать модели, учитывающие возрастающую количественную структуру и, благодаря значительно большему количеству наблюдений, максимально повысить качество прогнозирования. Искусственные нейронные сети (ИНС) все чаще используются для решения нелинейных задач для растущего объема данных, на которые влияют человеческие и другие факторы. В настоящей работе рассматриваются различные сетевые структуры и гиперпараметры для поиска оптимальной конфигурации сети для прогнозирования показателей электрической нагрузки. Искусственные нейронные сети моделируется в Matlab. Исследование должно показать, имеют ли и какие преимущества (глубокие) нейронные сети в прогнозировании показателей электрической нагрузки. Во время исследования обращено внимание на влияние количество узлов сети и данных, на обучение искусственных нейронных сетей, а также на выбор исторических ценностей/глубина исторических ценностей. Целью работы является имитационное исследование и оценка качества и оптимальности прогнозной модели на основе искусственных нейронных сетей для показателей электрической нагрузки.

https:/doi.org/10.48081/NXFF1499

2021

Выпуск 2

«Triangle» бағдарламасын қолдана отырып термодинамикалық модельдеу жүргізу, фазалық құрам бойынша үштік жүйелердің диаграммасын құру «Terra» бағдарламасының деректер базасын пайдалана отырып жүргізілді. Алынған есептеулер нәтижелері бойынша зерттеліп отырған металдық жүйенің толық фазалық құрамын сипаттайтын құрушы байланыстар анықталды. Мақалада Fe-W-Si және Fе-W-C үштік жүйеге арналған «Triangle» кешенді бағдарламасын қолдану арқылы термодинамикалық есептеулерді жүргізу және зерттеу сұрақтары қарастырылған. Алынған нәтижелер бойынша темір-вольфрам қорытпаларында пайда болатын негізгі фазалар және олардың температураға байланысты өзгерістері зерттелді. Сонымен қатар, балқытудың нақты материалдық тепе-теңдігін жасау және қорытпаның құрамын термодинамикалық реттеу мүмкіндігі қарастырылды.

https:/doi.org/10.48081/NBXM5649

2021

Выпуск 2

Мақалада биоэтанол өндіру үшін жаңартылатын энергияны пайдалану мәселелері қарастырылған. Қостанай облысы дамыған ауыл шаруашылығы саласы болып табылады. Жердің көп бөлігі дәнді дақылдар мен жүгерінің, майлы дақылдар мен көкөністердің егіс алқаптарына бөлінген. Аграрлық дақылдарды өндіру, тасымалдау, сақтау және өңдеу процесінде өсірілген дақылдардың едәуір бөлігі жарамсыз болып қалады. Оларды кейіннен негізгі мақсаты бойынша пайдалану мүмкін емес. Көбінесе қорланбаған өрістерде шіріп кетеді немесе лақтырылады. Мақалада қарастырылған материал ауылшаруашылық қалдықтарын салыстырмалы түрде арзан биоэтанолды өндіру үшін пайдалануға болатындығын көрсетеді. Өңірде халықтың басым бөлігі ауыл тұрғындары. Елді мекендер бір-бірінен алыс қашықтықта орналасқан. Ауыл тұрғындарының қажеттіліктерін, ауылдық инфрақұрылымдарды қамтамасыз ету үшін биоэтанолды электр және жылу энергиясының көзі ретінде пайдалану ұтымды болар еді. Биоэтанол өндірісінің қалдықтары мал азығына жарамды, бұл ауылдық жерлер үшін және қоршаған ортаға экологиялық жүктемені азайту үшін де маңызды. Адамның өмір сүру процесінде биоэтанол алуға, содан кейін жылу және электр энергиясын алуға жарамды қатты тұрмыстық қалдықтар жасалады. Келтірілген есептеулер қатты тұрмыстық қалдықтарды биоэтанолға өңдеудің орындылығын көрсетеді. Еуроодақ елдері өз ғалымдарының зерттеулерін пайдалана отырып, биоэтанол мен синтетикалық отын түрлерін өндіру жөніндегі технологияларды табысты дамытуда. Қазақстан майлы дақылдарды өңдеу тәжірибесі мен қажетті егіс алқаптарына ие бола отырып, биоэтанол өндіру саласын табысты дамыта алады.

https:/doi.org/10.48081/UBOR1884

2021

Выпуск 2

Жұмыстың негізгі мақсаты ретінде наноөлшемді қоспаларды ЖТАӨ материалы құрамына ендіру арқылы асқынөткізгіштің негізгі қасиеттері – критикалық температурасы мен ток тығыздығы мәндерін жақсарту. Аталған жұмыста (Bi1.6Pb0.4)2Sr2Ca2Cu3O10 висмут қоспасынан тұратын ЖТАӨ материалы (бұдан әрі - BPSCCO) қатты фазалық және бірлесіп тұндыру әдістері арқылы алынды. Пиннигтік нүктелерді жасау үшін наноөлшемдік Co0.5Zn0.5Fe2O4 және Ni0.5Zn0.5Fe2O4 (бұдан әрі – CZFO, NZFO) материалдары қоспасы BPSCCO сынамасы салмағының 0,1% массасындағы мөлшерде пайдаланылды. Фазалық талдау рентгендік дифрактометрдің көмегіме жасалды.

https:/doi.org/10.48081/UHPJ6988

2021

Выпуск 2

Основу изложения материала составляет фундаментальное рассмотрение основных аспектов идентификационного анализа телекоммуникаций с последующими исследованиями возможностей практической реализацией полученных решений методами формирования виртуальных информационных образов. Приведённые в статье решения широкого круга практических задач идентификационного анализа телекоммуникаций обеспечат получение новых научных данных об информационных процессах, что будет способствовать изучению закономерностей влияния пользовательскою уровня на эффективность функционирования инфокоммуникационных систем. Фундаментальную основу анализа составляют авторские методы теории визуализации: метод формирования визуальных информационных образов, метод моделирования оценок визуальных информационных образов, методы алгоритмизации информационных процессов. Анализ пользовательского уровня модели ISO OSI позволяет провести динамику прохождения материала студентами: определение временного периода, статистику пользовательских устройств, тип просматриваемого материала (лекционный, практический, лабораторный). Визуальное представление пройденных данных дает преподавателю наиболее полную картину о прохождении изученных тематик по выбранной дисциплине, группе или конкретному студенту. Также имеется возможность назначить аддитивную оценку знаний по каждому разделу выбранного курса. Обратная связь показывает, что контингент обучающихся лучше осваивает лекционный и практический материал с применением предварительного и последующего просмотра авторского медиаконтента.

https:/doi.org/10.48081/KXIU5602

2021

Выпуск 2

Условия работы теплоэнергетического оборудования электрических станции играют существенную роль при производстве тепловой и электрической энергии. Низкие показатели работы оборудования снижают экономические показатели эффективности работы станции в целом. Объектом исследования является теплоэнергетическое оборудование. Цель исследования будет заключаться в повышении качества работы теплоэнергетического оборудования станции и снижении затрат на ремонтные и эксплуатационные расходы. Проведенный анализ показал, что одним из случаев отказа работы оборудования стало повышение уровня воды в ПВД. По результатам обследования приходим к выводу, что причиной повреждения труб змеевиков ПВД энергоблока явилось совместное воздействие водородного охручивания и углекислотной коррозии. В целях современного и безопасного ввода в работу ПВД принято решение выполнить изменение в схеме отвода неконденсирующихся газов на ПВД.

https://doi.org/10.48081/NFHL8964

2021

Выпуск 2

Гиперболалық және параболалық типті теңдеулер үшін кері коэффициентті есептерді шешудің тиімді алгоритмдерін жасау және теориялық зерттеу өзекті болып табылады. Бұл жұмыс тура есептерді қайта санау әдісімен тез шешу тәсіліне арналған. Қабаттап қайта есептеу әдісі қабаттан қабатқа қайта есептеу кезіндегі қателер жиналмайтындай етіп алуға мүмкіндік береді. Бұл дифференциалдық теңдеулер мен екінші ретті дифференциалдық теңдеулер жүйесін көлденең-қабатты орта үшін сандық шешудің ең тиімді әдісі болып табылады. Кері есеп қарастырылған. Қазіргі уақытта жер асты және басқа жер үсті қондырғылары түрінде шығарылатын жер асты радиолокациялық құрылғылар (георадарлар) қолданылады. Алыс және жақын шетелде кең коммерциялық қолданысқа ие құрылғылардың әртүрлі модификациялары бар. Далалық эксперименттерді жүргізу көбінесе объективті және субъективті сыртқы факторлардың әсерінен қиын болатыны белгілі. Мысалы, өлшеу құралдарының дәлдігі, қызметкерлердің кездейсоқ қателіктері эксперименттерді қайталаған кезде бірдей болуы керек, эксперимент шарттары есептеу нәтижелеріне әсер етуі мүмкін, бірақ бұл іс жүзінде әрдайым бола бермейді және т.б. 300мГц антенасы бар “Zond-12e” георадар кешені арқылы зерттеулер жүргізілген. Интерпретация үшін "Zond-12e" георадар кешен деректері алынып өңделген.

https:/doi.org/10.48081/YWFU9756

2021

Выпуск 2